Strategierealisatie

Steeds meer organisaties benaderen ons met de vraag hoe je het portfolio in lijn brengt met de strategische doelen van een organisatie. Deze vraag is voor veel organisaties relevant omdat in de huidige tijdsgeest, waarin grote transities spelen, de maatschappelijke druk om de lange termijn doelen te realiseren toeneemt.

Lange termijn doelen worden vaak niet gerealiseerd omdat het primaire besturing principe van veel organisaties gebaseerd is op een jaarplancyclus. Deze cyclus is ingegeven door de financiële jaarplanning waarin budgetten op basis van een jaarbegroting worden vrijgegeven. Dit veroorzaakt bij veel managers een automatisme om op jaarbasis te werken en dit beperkt de tijdshorizon tot eind van dit jaar.

In het jaar dat een “nieuwe” strategie wordt gepresenteerd is de relatie tussen de strategische doelen en de jaarplannen is vaak wel aanwezig, maar deze verwaterd de jaren daarna. De jaarplannen, die de input vormen voor het portfolio, staan dan los van de strategische doelen. Het resulterende portfolio is gericht op het realiseren van de individuele jaarplannen en niet gericht op het realiseren van de strategische doelen.

Het moet anders

Om het portfolio meer in lijn te brengen met de strategische doelen van een organisatie zijn 4 interventies noodzakelijk:

1. Het opzetten van een strategische roadmap;
2. Sturing over jaargrenzen heen;
3. Sturen op effecten cq strategische doelen
4. Verbindend samenwerken

Strategische roadmap

Het vullen van een portfolio vanuit jaarplannen resulteert veelal in een portfolio van losse project ideeën, ingegeven door de operationele situatie en persoonlijke voorkeuren. Om het portfolio af te stemmen op de strategische doelen, moeten deze doelen als uitgangspunt worden genomen, De vragen die je achtereenvolgens beantwoord zijn:

• Hoe zie ik dat de strategische doelen zijn of worden bereikt?
• Welke aanpak cq strategieën kiezen we om de strategische doelen te bereiken?
• Welke veranderinitiatieven zijn per jaar nodig om de strategische doelen te bereiken?

Door de strategische doelen centraal te stellen wordt het portfolio gevuld met die initiatieven die noodzakelijk zijn om de doelen te bereiken.

Sturing over jaargrenzen heen

De strategische roadmap is een meerjarig plan waarin de veranderinitiatieven in de tijd zijn uitgezet waarmee de organisatie op weg is haar strategische doelen te bereiken. Deze roadmap fungeert als baseline voor het volgen van de meerjarige realisatie van de strategische doelen.

Door de roadmap centraal te stellen bij het volgen van het portfolio wordt over de jaargrenzen heen gekeken en vindt sturing plaats met een lange termijn blik.

Effectsturing

Naast de veranderinitiatieven bevat de roadmap ook de meetpunten die aangeven of we op koers zijn om de strategische doelen te realiseren. Deze meetpunten zijn KPI’s die binnen organisaties op het hoogste niveau worden gebruikt om de organisatie te besturen. Door deze KPI’s te volgen kan de effectiviteit van het portfolio worden gevolgd en daar waar nodig worden bijgestuurd.

Verbindend samenwerken

In tegenstelling tot jaarplannen per afdeling zijn strategische doelen en de roadmap een collectieve ambitie van het volledige managementteam. Het centraal stellen van de strategische doelen en de roadmap verhogen de collectiviteit binnen een organisatie en kan bijdragen aan een managementteam dat samen opereert.

De essentie van deze aanpak laat zich samenvatten als “van meerdere jaarplannen naar een meerjarenplan”